سیاهه موجودی کالای اساسی کشور - یادداشت سریع

به گزارش ایران، با این حال درمهر ماه امسال با افزایش موجودی کالاهای اساسی در گمرکات و بنادر که به صورت عمده به دلیل تخصیص و تأمین ارز درگمرک رسوب نموده بود، حجم این نوع کالاها در این دوره به بیش از 8 میلیون تن رسید. این درحالی بود که فراورینمایندگان و مصرف نمایندگان احتیاج مبرمی به این کالاها داشتند، برهمین اساس، ستاد هماهنگی مالی دولت با ابلاغ چند مصوبه راهکارهای جدیدی ارائه کرد. اکنون بیش از دو ماه از این مصوبات می گذرد و با وجود فرآیند پایدار ورود و ترخیص کالا، به گفته مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک ایران، از ابتدای آبان تا به امروز بیش از 5 میلیون تن کالای اساسی ترخیص شده است. این مقام مسئول درگفت و گو با ایران ضمن ارائه آخرین فهرست موجودی کالاهای اساسی کشور درگمرک و بنادر، آثار مصوبات دولت برای سرعت بخشیدن به ترخیص کالاهای مورد احتیاج را توضیح می دهد.

هم اکنون موجودی کالاهای اساسی درگمرکات و بنادر کشورچه میزان است؟

طبق آخرین آمار تا روزگذشته یعنی 13 دی ماه جاری موجودی کالاهای اساسی درگمرکات و بنادر کشور به 4 میلیون و 54 هزار تن می رسد.

این حجم شامل چه کالاهایی می گردد؟

از رقم بیش از 4 میلیون تن کالای اساسی موجود در گمرکات کشور، 248 هزار تن گندم، 2 میلیون و 84 هزار تن ذرت، 253 هزار تن جو، 435 هزار تن سویا، 101 هزار تن برنج، 156 هزار تن شکر، 400 هزار تن روغن خام و 379 هزار تن دانه های روغنی است.

چقدر کالای اساسی روی کشتی ها وجود دارد؟

کالایی که روی شناورها واقع شده است شامل دو بخش می گردد، یک بخش شناورهایی که درحال تخلیه بار هستند و دسته دوم شناورهایی است که منتظر پهلوگیری در بنادر هستند.

بر همین اساس 12 شناور درکنار اسکله بنادر در حال تخلیه بار خود هستند که این شناورها در مجموع 745 هزار تن کالا دارند که شامل ذرت و سویا می گردد.

چند کشتی منتظر پهلوگیری هستند؟

شناورهای منتظر پهلوگیری و تخلیه نیز 16 ففرایند است که این کشتی ها 865 هزار تن کالای اساسی شامل جو، دانه های روغنی، ذرت، کنجاله سویا و حبوبات را حمل می نمایند.

با احتساب کالایی که دراین شناورها وجود دارد، موجودی کالاهای اساسی افزایش می یابد؟

با درنظر دریافت بار کشتی ها در مجموع 5 میلیون و 662 هزار تن کالای اساسی در گمرکات و بنادر وجود دارد.

این کالاها بیشتر در چه بنادری وجود دارد؟

بنادر امام خمینی(ره)، شهید رجایی و امیرآباد سهم عمده موجودی کالاهای اساسی را دراختیار دارند. بیشترین موجودی کالاهای اساسی با 2 میلیون و 973 هزار تن در بندر امام خمینی(ره) واقع شده است. پس از آن بندر شهید رجایی است که 424 هزار تن کالا درآن وجود دارد و در رتبه سوم هم بندرامیرآباد واقع شده است که موجودی کالای اساسی آن به 290 هزار تن می رسد.

علاوه بر کالاهای اساسی، چه میزان کالای غیراساسی در گمرکات و بنادر وجود دارد؟

در مجموع و تا روز گذشته موجودی کل کالاها در گمرکات و بنادر کشور به 7 میلیون و 504 هزار تن می رسد که همانگونه که اشاره شد از این رقم 4 میلیون و 54 هزار تن کالای اساسی و 3 میلیون و 450 هزار تن کالای غیراساسی است.

تعداد کالاهای کانتینری چقدر است؟

هم اکنون حدود 92 هزار TEU کانتینر کالای اساسی و غیراساسی در گمرکات کشور وجود دارد که اگر کانتینرهای وارداتی را درنظر بگیریم، 60 هزار باکس یا دستگاه می گردد.

در مجموع از ابتدای امسال چقدر کالای اساسی وارد کشور شده است؟

واردات 25 گروه کالای اساسی از ابتدای امسال تا 30 آذرماه به 17 میلیون و 460 هزار تن می رسد که از گمرک ترخیص شده است. این رقم از نظر وزنی درمقایسه با مدت مشابه سال گذشته که 17 میلیون و 730 هزار تن ترخیص داشتیم، 2 درصد کاهش داشته است. از نظر ارزشی نیز حجم کالاهای اساسی وارداتی به بیش از 8 میلیارد دلار می رسد که نسبت به 11 میلیارد و 529 میلیون و 242 هزار دلار مدت مشابه سال قبل، 24 درصد افت داشته است.

دلیل این کاهش چه بوده است؟

علت اصلی این کاهش، تغییر اولویت کالاهای وارداتی است که بیشتر به سمت نهاده های دام و طیور تغییر راستا داده است. اما درمجموع و با لحاظ تغییر اولویت ها، تغییر معناداری رخ نداده است.

طی ماه های گذشته با افزایش موجودی کالاها بخصوص کالاهای اساسی، دولت چند مصوبه برای رفع

موانع تصویب کرد، این مصوبات تا چه حد ترخیص کالا را روان نموده است؟

آخرین مصوبه ستاد هماهنگی مالی دولت در روزهای 10 و 11 آبان ماه تصوبب و ابلاغ شد. براساس این مصوبات به گمرک اجازه داده شد تا نسبت به ترخیص کالاهایی که قبض انبار آنها تا قبل از 10 ابان بوده است، اقدام کند. براین اساس صاحبان کالا می توانند 90 درصد از کالای خود را ترخیص نمایند.

عمده کالاهای اساسی مشمول ارز 4 هزار و 200 تومانی است و ترخیص این گروه از کالاها احتیاجمند فرآیند تخصیص و تأمین ارز از سوی وزارت صمت و بانک مرکزی است. درواقع عمده واردنمایندگان این کالاها اسناد مالکیت دراختیار ندارند چرا که تا زمان تخصیص ارز صاحب کالا شناخته نمی شوند و برهمین اساس نمی توانند برای ترخیص کالا اقدام نمایند.

مابقی کالاهایی که عمده آنها مواد اولیه و قطعات مورد احتیاج فراوری است که به صورت اعتباری خریداری و اسناد آن دراختیار صاحب کالاست و در صورتی که بانک مرکزی و وزارت صمت اعلامیه تأمین ارز را برای این کالاها صادر نمایند، صاحب کالا می تواند کالا را ترخیص کند و پس از سه ماه ارز خود را دریافت کند.

با این حال برای رفع مسائل، طبق مصوبه ستاد هماهنگی مالی، صاحبان کالاهای اساسی که برای آنها ارز تأمین نشده است هم می توانند با دادن ضمانت درخصوص اینکه کالا را از مبادی پیش بینی شده مانند سامانه بازارگاه عرضه نمایند، 90 درصد کالای خود را ترخیص نمایند.

مصوبه ترخیص 90 درصدی برای کالاهای مشمول ارز 4200 تومانی تا چه حد مشکل را حل نموده است؟

با وجود این مصوبه صاحبان این نوع کالاها تا زمانی که تأمین ارز آنها معین تکلیف نگردد، رغبتی برای ترخیص ندارند. درخصوص کالاهای اساسی هم که صاحبان کالا اسناد دراختیار ندارند که برای ترخیص اقدام نمایند و باید منتظر تخصیص و تأمین ارز از سوی وزارت صمت و بانک مرکزی باشند. با این حال ابلاغ این مصوبات راهگشا بوده است و فرایند ترخیص کالا را سرعت داده است. برای مثال تا پیش از ابلاغ این مصوبات، روزانه 30 تا 40 درخواست و شکایت برای ترخیص کالاهای غیراساسی داشتیم، ولی اکنون بدون هیچ شکایتی ترخیص این بخش از کالاها درحال انجام است، به طوری که در مجموع روزانه 150 هزار تن کالا طبق مصوبات اخیر از گمرکات ترخیص می گردد.

بدین ترتیب این مصوبات مشکل نهاده های فراوری را رفع نموده است؟

بله، درخصوص ترخیص نهاده های مربوط به فراوری که اهمیت بسیار زیادی هم دارد، رضایت کامل داریم. دراین زمینه هر کالایی که درلیست مواد مورد احتیاج فراوری باشد طبق فهرستی که از سوی وزارت صمت اعلام شده به سرعت ترخیص می گردد. حتی اگر کالایی در این لیست نباشد هم از سوی گمرک به اطلاع وزارت صمت می رسد و در لیست اولویت ها قرار می گیرد تا بلافاصله ترخیص گردد.

درصورتی که تکلیف کالاهای گروه 21، 25 و 27 که شامل کالاهای آماده و غیراساسی می گردد هم روشن گردد، دیگر شاهد ماندگاری کالا درگمرک نخواهیم بود. این دسته از کالاها در وزارت صمت ثبت سفارش شده اند.

از زمان ابلاغ مصوبات ستاد هماهنگی مالی، چه میزان از کالاهای اساسی ترخیص شده است؟

از ابتدای آبان ماه تا به امروز بیش از 5 میلیون تن کالای اساسی از گمرکات ترخیص شده است.

درخصوص خودروهای دپو شده درگمرکات چه اقداماتی انجام شد؟

همانگونه که اطلاع دارید، فرصت ترخیص این خودروها در 26 شهریورماه امسال به اتمام رسید. هم اکنون تنها خودروهایی که رأی قضایی منع تعقیب داشته باشند و کد رهگیری و تأییدیه منشأ ارز دراختیار داشته باشند می توانند نسبت به ترخیص خودرو اقدام نمایند و ترخیص این دسته از خودروها محدودیت زمانی ندارد.