راز های گفته و ناگفته بانوی اول مصر - یادداشت سریع

به گزارش ایسنا، ملکه نفرتیتی به همراه همسرش فرعون آخناتون، از سال 1336تا 1353 پیش از میلاد بر مصر حکومت کردند.

نفرتیتی با اینکه فرعون نبود به علت نقش تاثیرگذارش به عنوان همسر و ملکه در طول تاریخ از یاد نرفت. تاریخدانان بر اساس شواهد به جای مانده دریافتند نفرتیتی هوادار اصلی اقدامات مذهبی و فرهنگی آخناتون بود.

در این مقطع از تاریخ، فرعون آخناتون مذهب کشور را از چندخداپرستی به کشور پرستنده آتون به معنای قرص آفتاب تغییر داد و عمارنه را به عنوان مرکز انتخاب کرد. البته تغییراتی که آخناتون ایجاد کرد، عمر چندانی نداشت و پس از درگذشت آخناتون فرهنگ سنتی مصر بار دیگر احیاء شد و جانشینانش کوشش کردند نام آخناتون و میراثش را از بین ببرند.

مرکزی که او بنا کرد متروکه شد و آثار هنری که او، نامش و اعضای خانواده اش، از جمله نفرتیتی را به تصویر می کشیدند نیز تغییر داده شدند. میراث این دو مدت ها از یاد ها رفته بود، تا این که کشف سردیسی در اوایل قرن بیستم نفرتیتی را در سطح دنیا مشهور کرد.

سردیس نفرتیتی به این علت به او نسبت داده شده است که تاج سلطنتی که برای مجسمه ساخته شده مشابه تاجی است که نفرتیتی در سایر تصویرگری های به جای مانده بر سر دارد.

گمان می رود تحوتموس در سال 1345 پیش از میلاد این سردیس را خلق نموده باشد. پس از این که این سردیس در ششم دسامبر سال 1912 میلادی به وسیله لودویگ برشارت، باستان شناس آلمانی در ویرانه های عمارنه کشف شد، نفرتیتی به عنوان نمادی از زیبایی ایده آل زنانه شناخته شد.

برشارت این سردیس را حین کاوش در کارگاه باستانی یکی از مجسمه سازان دربار کشف کرد. این شاهکار به طور حیرت انگیزی با وجود گذشت 3000 سال همچنان سالم به جای مانده است.

با این که شواهد کمی از نفرتیتی به جای مانده است، اما اطلاعات کافی برای شناخت نقش و شخصیت این ملکه وجود دارد. در ادامه با چند نکته قابل توجه درباره نفرتیتی آشنا می شوید:

نفرتیتی یک ملکه نوجوان بود

نفرتیتی در سن شانزده سالگی با آمن هوتپ چهارم ازدواج کرد. این فرعون پنج سال پس از حکمرانی تغییرات مذهبی را شروع کرد و خود را آخناتون نامید.

آخناتون و نفرتیتی یک شهر نو بنا کردند

نفرتیتی در حال پرستش آتون

این دو با به وجود آوردن مذهب تک خدایی برای پرستش آتون، مرکز نوی به نام عمارنه بنا کردند و بیش از پیش خود را از سنت های کهن فرمانروایی بر مصر باستان دور کردند.

نفرتیتی لقب های متعددی داشت

این ملکه همانند بسیاری از افراد سلطنتی مصر باستان در دوران قدرتش لقب های زیادی داشت که از جمله آن ها به شاهزاده موروثی، بانوی زیبایی، بانوی دو سرزمین، همسر پادشاه بزرگ، بانوی تمام زنان و بانوی مصر علیا و سفلی می توان اشاره نمود.

با توجه به این که اسناد زیادی از نفرتیتی باقی نمانده است، تاریخ تولد و درگذشت او تعیین نیست. نفرتیتی در شهر تبای به دنیا آمد. نام او زن زیبا آمده است معنی می گردد. پس از ایجاد تغییرات مذهبی در مصر، او Neferneferuaten را نیز به نامش اضافه نمود.

هر دو این نام ها در کنار همدیگر زیبایی جمال آتون است، زن زیبا آمده است معنی می شدند.

نفرتیتی و همسرش در غنی ترین دوران تاریخ مصر باستان حکومت کردند. در طول حکمرانی آخناتون، مرکز مصر با رشد چشمگیر هنری روبرو شد. برای مثال سبک عمارنه که در آن دوره به وجود آمد، اشکال و شخصیت ها با مقدار های مبالغه آمیز و دست ها و پا های کشیده تر به تصویر کشیده می شدند.

نفرتیتی همسر قدرتمندی بود

نفرتیتی از همان ابتدای حکمرانی، فرمانروا و همسر سلطنتی محبوب آخناتون بود. بر اساس اسناد تاریخی، نفرتیتی و آخناتون شش دختر داشتند. با این که این دو هیچ پسری نداشتند، اما آثار به جای مانده از عمارنه نشان می دهد این دو ارتباط خوب و قوی با یکدیگر داشتند.

در تصویرگری های به جای مانده، نفرتیتی در فعالیت های مختلفی از ارابه رانی گرفته تا شرکت در مراسم های تشریفاتی به همراه آخناتون به تصویر کشیده شده است.

مجسمه نفرتیتی و آخناتون

نفرتیتی در قامت یک ملکه به علت زیبایی و شکوهش مورد تحسین قرار می گرفت، اما به علت فعالیت در حوزه تغییرات مذهبی مورد نفرت قرار داشت.

نفرتیتی احتمالا مدتی فرعون بوده است

مسائل مربوط به مرگ نفرتیتی به صورت معما به جای مانده اند؛ چراکه نام او در اسناد تاریخی پاک شده است. بر اساس فرضیه هایی نفرتیتی با عنوان دیگری پس از مرگ همسرش مدتی را به عنوان فرعون حکمرانی نموده است.

دختران نفرتیتی ملکه های مصر شدند

همانطور که پیش تر اشاره شد، نفرتیتی و آخناتون شش دختر داشتند، با این که اسناد تاریخی از سرگذشت تمام دختران او در دست نیست، اما مورخان دریافتند دو نفر از دختران نفرتیتی به عنوان ملکه های مصر فعالیت کردند.

کتیبه تصویرگر آخناتون، نفرتیتی و سه فرزندشان

آخناتون و نفرتیتی به مدت 17 سال حکمرانی کردند و حکومت آخناتون با درگذشت او در سن 40سالگی به سرانجام رسید. با مرگ این فرعون، سنت ها و چندخداپرستی بار دیگر به مصر باستان بازگشت و تبای نیز مرکز شد.

مصرشناسان هنوز درباره سرنوشت نفرتیتی پس از مرگ آخناتون به توافق نرسیده اند. همگی معتقدند که او پس از آخناتون زنده ماند، اما نقش او در این مقطع چالش برانگیز تاریخ مصر باستان ناتعیین است.

کتیبه ای که چهره نفرتیتی را به تصویر می کشد

بعضی از کارشناسان تاریخ معتقدند پس از این که مقام نفرتیتی از همسر سلطنتی اعظم به جایگاه فرمانروا همراه آخناتون ارتقاء پیدا کرد و نام Neferneferuaten نیز به او اضافه شد، نفرتیتی پس از مرگ آخناتون با عنوان اِسمِنخ کارع تاج و تخت را در اختیار گرفت و بر مصر حکومت کرد.

باستان شناسان سال هاست کوشش می نمایند مقبره نفرتیتی را کشف نمایند.