علت تمام خودکشی ها اختلال روانی نیست - یادداشت سریع

امین مختاری در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به افزایش شیوع مسئله خودکشی در جامعه فعلی، اظهار کرد: مسئله خودکشی یکی از آسیب های اجتماعی موجود در جامعه بوده که می تواند جنبه های مختلف روانشناختی، مسائل مربوط به خانواده و ... را در بر بگیرد.

این روانشناس خانواده اضافه نمود: برخی روانشناسان، تمایل دارند که مسئله خودکشی را به اختلالات شخصیت و روانی افراد ارتباط دهند، گرچه ردپای اختلالات شخصیت در خودکشی مشهود است، اما نمی توان گفت علت تمامی خودکشی ها اختلال روانی است.

وی ادامه داد: افرادی که دچار برخی از اختلالات روانی خاص و رفتارهای ضد اجتماعی هستند، این اختلال شخصیت، زمینه ساز موضوع خودکشی می گردد یا مثلا افرادی که به بیماری اسکیزوفرنی دچار هستند به علت اینکه دچار توهم می شوند امکان دارد که موضوع خودکشی در این افراد نمود بیشتری پیدا کند.

مختاری گفت: ممکن است فردی هیچ گونه اختلال شخصیتی و روانی نداشته باشد، اما دست به خودکشی بزند که این امر می تواند ناشی از نقش گروه همسالان باشد.

این روانشناس خانواده فشار وارد کردن برخی خانواده ها به فرزندان را از دیگر دلایل خودکشی برشمرد و اعلام کرد: گرچه ضروری است در خانواده ها، قواعد و قوانینی وجود داشته باشد و براساس آن قوانین خانواده اداره گردد، اما در برخی خانواده ها قوانین بسیار سخت گیرانه و پیچیده ای وجود دارد، به طوری که عرصه را برای نوجوان و جوان تنگ نموده و فرزندان احساس می نمایند آزادی های ابتدایی و مشروع از آن ها سلب شده است.

وی تاکید نمود: در حقیقت این افراد قدرت حل مسئله به شیوه صحیح را ندارند، یعنی اگر در تنگنایی قرار بگیرند نمی دانند چگونه باید مسئله پیش روی خود را رفع نمایند و این امر می تواند نوجوان و جوان را به سمت خودکشی یا خودزنی بکشاند.

مختاری بر لزوم افزایش مقدار تاب آوری در همه گروه های سنی از جمله دوره نوجوانی و جوانی تاکید نمود و گفت: این قشر از جامعه باید بدانند خودکشی راهی برای رها شدن از زیرفشارها و فرار از مسائل پیش رو نیست، بلکه ضروری است مسئله تاب آوری به فرزندان آموزش داده گردد و مقدار تاب آوری آن ها افزایش پیدا کند.

وی با بیان اینکه آموختن مهارت های زندگی از جمله مهارت حل مسئله، موضوع دیگری است که باید به فرزندان آموزش داده گردد، توضیح داد: ضروری است فرزندان مسائل و مسائل را به جای حل کردن به صورت هیجانی، به شیوه مسئله مدار، با تحقیق و تفکر، بر پایه درایت، منطق و مشورت رفع نمایند، زیرا موضوع خودکشی بیش تر بر پایه و مستند بر هیجانات است.

مختاری در ادامه گفت: مسئله خرده فرهنگ ها و فرهنگ ها از دیگر مسائل دخیل در خودکشی است، باید در این حیطه فرهنگ ها و خرده فرهنگ هایی که از بزرگترها به ارث رسیده هم چنان تفکر صورت گیرد، زیرا ممکن است برخی از آن ها متناسب با زندگی امروز نباشد.

این روانشناس خانواده اعلام کرد: افرادی که در بزرگسالی و میانسالی دست به خودکشی می زند باید ریشه این اقدام و علل آن را در دوره نوجوانی و جوانی جستجو کرد، البته خانواده ها باید بدانند رقابتی که بر سر مسائلی هم چون مسائل اقتصادی، موقعیت های زندگی، دارایی و ... وجود دارد، ناشی از فشارهای نادرستی است که به فرزندان وارد می نمایند.

وی در خاتمه گفت: ضروری است افراد پرخطر جامعه که در معرض آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی قرار دارند شناسایی و بتوان به آن ها در حل مسائل یاری کرد، بعلاوه آموزش های لازم به آن ها ارائه گردد تا اختلالات شخصیت به گونه ای کنترل گردد که منجر به اتفاقات ناگواری هم چون خودکشی نگردد.