پای درد دل رانندگان تاکسی اینترنتی - یادداشت سریع

به گزارش ایران، درد دل راننده ها

راننده اصرار می کند: اشکالی ندارد خانم من منتظر می مانم تا شما ماسک تان را بیاورید. از راننده اصرار و از خانم مسافر انکار. دعوا بالا می گیرد و آخرسر سفر، توسط راننده لغو می شود. این ماجرا همین چند روز پیش برای محسن راننده یکی از شرکت های تاکسی اینترنتی اتفاق افتاده. می گوید من درخواست عجیبی نداشتم فقط خواهش کردم ماسک بزنند تا هر سه از خطر ابتلا به کرونا دور بمانیم. اما آخرش با شکایت مسافر به پشتیبانی شرکت صفحه ام چند روزی مسدود شد و من مقصر شناخته شدم. گفتند باید با مشتری بهتر رفتار می کردی. من هم می دانم همیشه حق با مشتری است؛ اما در این مورد حق با آنها نبود. محسن یکی از رانندگان قدیمی تاکسی اینترنتی است. او ابتلا به کرونا را هم در این دوره تجربه کرده است:

هم خودم درگیر شدم و هم خانمم را درگیر کرونا کردم. شانس آوردیم دو بچه مان درگیر نشدند. کار خودم و همسرم به بیمارستان کشید.

اما گلایه محسن از شرکتی که برایش کار می کند تنها به اینها محدود نمی شود. او معتقد است شرکت آن طور که باید و شاید از حقوق رانندگان دفاع نمی کند و درآمد هم اندک است. محسن تنها منبع امرار معاشش کار کردن در تاکسی های اینترنتی است: اواخر 94 کارم را آغاز کردم. آن موقع با بدبختی یک مسافر می گرفتیم. سال 95 شرکت ما خوب جا افتاد و درخواست های خوبی داشت البته اندازه الان فراگیر نبود. در انتهای هر سفر هم کرایه به حساب مان واریز می شد. سال 94 و 95 روزهای زوج تسویه حساب می کردند. مثلاً اگر شنبه کار می کردی دوشنبه پولش را می گرفتی. مسافرکش اسمش روی خودش است، باید همان روز دستمزدش را دریافت کند. این طوری شد که خیلی ها مسافر را تشویق می کردند کرایه را مستقیم به حساب خود راننده واریز کند. شرکت ما الان اعلام کرده هر روز تسویه می کند اما این هم اسمی است باز هم وقتی مسافر کرایه اش را اینترنتی می پردازد معمولاً دو روز طول می کشد که به حساب ما بیاید می گویند سیستم بانکی اختلال دارد.

سعید دیگر راننده یکی از شرکت های تاکسی اینترنتی دو سال بعد از بیکار شدن از کارش در یک شرکت بزرگ راننده این شرکت شد. او می گوید علاقه ای به مسافرکشی نداشته اما برایش چاره دیگری نمانده بوده: از شانس ما یک سالش که به کرونا خورد. قبلاً آدرس ها در صفحه راننده دقیق تر بود مثلاً اگر کسی بیمارستان مسیح دانشوری را انتخاب می کرد لوکیشن دقیق به نام بیمارستان می خورد. بعد که مسئولان تاکسی های اینترنتی فهمیدند راننده وقتی اسم بیمارستان را می بیند و می داند خطر کرونا تهدیدش می کند، مقصد را حدودی زدند.

من یک بار دو مسافر را از قلهک به مقصد دارآباد سوار کردم. پنج شش دقیقه بعد از حرکت متوجه شدم خانم سرفه می کند و واقعاً بدحال است. البته من ماسک داشتم حتی پوشه سی تی اسکن بیمارستان مسیح را هم دستشان دیدم. گفتم من اورژانس و آمبولانس نیستم و شما هم واقعاً بدحالید و بعد از شما مسافر دیگر هم سوار همین ماشین می شود. در جوابم گفتند راستش فقط تاکسی اینترنتی ما را جابه جا می کند. من هم وسط راه پیاده شان کردم. اما شرکت توبیخم کرد؛ گفتند تو از کجا مطمئن بودی مسافر کرونا دارد؟ گفتم خود مسافر به من گفت کرونا دارد. حسابم را سه روز مسدود کردند. فهمیدم اگر مسافر کرونا هم داشته باشد من راننده باید به مقصد برسانمش.

او ادامه می دهد: کرایه ها هم از شب عید پارسال یعنی آغاز کرونا تا 70درصد کم شده، چون مسافر خیلی کم شد و برای ترغیب این کار را کردند. یک سال از کرونا گذشته و ما تنها از هفت صبح تا 9 صبح افزایش قیمت برای ترافیک داریم، حدود 30 درصد. ساعت سه تا سه و نیم بعدازظهر هم کرایه ها بشدت افت می کند. این کرایه ها با توجه به تورم اصلاً کفاف زندگی ما را نمی دهد.

فرشید هم چند سالی است که با تاکسی اینترنتی کار می کند و او هم تنها منبع درآمدش رانندگی است: اوایل کرایه ها به صرفه بود اما الان با این شرایط و اوضاع که قیمت و مخارج ماشین سه برابر شده منصفانه نیست. ما راننده ها چون اتحادیه و صنفی برای شغل مان نداریم هیچ اعتراض و شکایتی هم نمی توانیم بکنیم و مجبوریم با همین شرایط بسازیم. من در این دوره، کرونا نگرفتم اما خیلی از همکارانم مبتلا شدند. شرکت هم در این باره آموزشی به مسافران نمی دهد؛ البته راننده هایی هم هستند که مراعات نمی کنند. با این درآمد کم تهیه ماسک و الکل و ضدعفونی ماشین هم اضافه شده. مسافران زیادی رعایت نمی کنند مثلاً طرف ماسک نزده تازه می خواهد سیگار هم بکشد. آموزش به مسافران و راننده هر دو الزامی است.

من شخصاً اگر مسافر بدون ماسک بیاید سفر را لغو می کنم. اما لغو سفر هم شرایط خاص خودش را دارد و فقط روزی دوبار می توانی سفر را لغو کنی چون بعد از سومین لغو سیستم ات بسته می شود. از آن طرف هم مسافر براحتی می تواند امنیت شغلی راننده را به خطر بیندازد و با شکایت از راننده شرکت حساب او را مسدود کند. حالا مسافران بارها مبدأ و مقصد را اشتباه می زنند اما قوانین یک طرفه است. درآمدها هم که واقعاً کفاف ما را نمی دهد. نصف درآمدمان بابت کمیسیون، عوارض شهرداری و بنزین کم می شود. امنیت شغلی هم که نداریم و هر آن ممکن است سیستم بسته شود. اگر اینترنت محدوده هم قطع شود بیکار می شویم. نه بیمه ای، نه استخدامی و نه مزایایی. عیدی و سنوات هم نداریم.

پاسخ مدیران

فرید شهابی، مدیر تجاری یکی از شرکت های تاکسی اینترنتی درباره برخی گلایه های رانندگان این طور پاسخ می دهد: شرکت ما مثل دیگر سرویس های حمل و نقل عمومی سالی یک بار به صورت کلی افزایش قیمت دارد که درصد آن متناسب با تورم سالانه تعیین می شود و عواملی مثل افزایش قیمت خودرو، لوازم یدکی، بنزین و استهلاک خودرو بر این افزایش قیمت اثرگذار است. همچنین سیستم قیمت گذاری اسنپ، پویا و کاملاً هوشمند است و قیمت سفر براساس چهار فاکتور قیمت پایه، مسافت سفر، مدت زمان سفر و نسبت عرضه و تقاضا تعیین می شود. واضح است که اگر هزینه سفر پایین باشد کاربر راننده درخواست را قبول نمی کند و اگر هزینه بسیار بالا باشد مسافر درخواستش را لغو می کند. بنابراین ما سعی می کنیم قیمت گذاری به گونه ای باشد که هر دو طرف رضایت داشته باشند.

او راه چارههای تشویقی شرکت را هم این گونه برمی شمارد: برای اینکه قیمت ها، هم برای راننده و هم مسافر منطقی باشد راه چاره هایی نیز در نظر می گیریم. برای مثال برای تشویق راننده هایی که مدتی فعالیتی نداشته اند و همچنین برای راننده های فعال طرح های تشویقی تعریف می کنیم تا انگیزه فعالیت شان افزایش یابد. کمیسیون های دریافتی از کاربران راننده شرکت ما در دو سال گذشته هیچ تغییری نکرده است. برخی به اشتباه مبلغ عوارض شهرداری را جزو مبالغ کسر شده از درآمد کاربران راننده می دانند که صحیح نیست.

او درباره مسائل رانندگان در شرایط همه گیری کرونا توضیح می دهد: شرکت ما از اسفند 98 در راستای مسئولیت های اجتماعی خود همکاری با وزارت بهداشت را برای شناسایی و غیرفعال کردن موقتی رانندگانی که تست کرونای آنها مثبت می شود آغاز کرده و پایش مستمر سلامت رانندگان همچنان در اولویت شرکت است. شرکت ما برای اینکه کاربران راننده اش بتوانند بدون دغدغه مدت درمان خود را سپری کنند و معیشت شان با مشکل روبرو نشود آنها را تحت پوشش بیمه قرار می دهد. رانندگانی مشمول طرح بیمه کرونا می شوند که نام آنها در سامانه مربوط به ستاد مقابله با کرونا به ثبت رسیده باشد و از سوی وزارت بهداشت به شرکت معرفی شوند. مبلغ این وام بدون کارمزد پنج میلیون تومان است. تا امروز بیش از هزار کاربر راننده از این شرکت وام کمک هزینه درمان کرونا دریافت کرده اند.

به گفته او اعطای وام 2 میلیون تومانی از دیگر اقدامات این شرکت تاکسی اینترنتی در دوران همه گیری کرونا برای رفاه کاربران راننده فعال خود بوده است که تا امروز بیش از سه هزار کاربر راننده تحت پوشش این طرح قرار گرفته اند.

توزیع اقلام بهداشتی و تجهیز خودروها، ضدعفونی کردن ماشین ها، تسهیلات خودرویی، تسهیلات درمانی، تسهیلات رفاهی، خدمات پزشکی و کمک هزینه سوخت از دیگر اقدامات شرکت برای حمایت از کاربران راننده است. رانندگان تاکسی های اینترنتی از عدم تناسب درآمد و هزینه های زندگی شان حرف می زنند و می گویند ما می دانیم که مدیران ما هم مشکل دارند اما امیدواریم صدای ما را هم بشنوند و به فکر ما باشند.